W skrócie: powłoka i skrypty Bash

Bash jest najpopularniejszą z dostępnych powłok wiersza poleceń dostarczonych wraz ze środowiskiem GNU/Linux.

Bash nie tylko pozwala uruchamiać programy w wierszu poleceń, ale również jest językiem skryptowania, umożliwiającym automatyzację skomplikowanych czynności.

Tworzenie i wywoływanie skryptów `bash`

Plik będący skryptem bash jest zapisem poleceń, które mają wykonać się w czasie wywołania skryptu w powłoce.

Uruchamiamy dany skrypt bash poprzez uruchomienie powłoki wraz ze ścieżką do skryptu.

Skrypt może zawierać nagłówek #!/bin/bash, który informuje system Linux, że dany plik należy wywołać programem /bin/bash.

Polecenie, którym został wywołany skrypt, można odczytać ze zmiennych specjalnych. Lista argumentów jest dostępna wewnątrz skryptu jako zmienne $1, $2, $3, ...

Zmienna	Opis
`$*`	Całe polecenie jako tekst oddzielony spacją między argumentami
`"$@"`	Wszystkie argumenty polecenia, uwzględniając podział argumentów
`$#`	Liczba argumentów polecenia

Polecenie w powyższej tabelce referuje do polecenia, którym został wywołany skrypt albo funkcja.

Uwaga

Składnia "$@" jest różna od $@. Należy używać wariantu z cudzysłowem, aby uwzględnić rozdzielenie argumentów.

Wzorce proste

Wzorce proste w bash określają ścieżki w drzewie katalogów.

Element	Opis
`*`	Brak albo dowolna ilość dowolnych znaków
`?`	Jeden dowolny znak
`[znaki]`	Dowolny znak z określonej listy
`[^znaki]`	Dowolny znak nie występujący w określonej liście
literał	Cytowana treść

Ponadto wyróżniamy składnię fraza-{a,b}, który generuje frazy fraza-a i fraza-b.

Uwaga

Wzorce proste są składnią różną od wyrażeń regularnych.

Zmienne środowiskowe

Zmienne środowiskowe dotyczą procesu w systemie operacyjnym.

Komendy zarządzające zmiennymi w powłokach `sh`

Polecenie	Informacja
`env`	Wyświetl wszystkie zmienne środowiskowe powłoki
`nazwa=wartość`	Ustaw zmienną środowiskową procesu powłoki
`export nazwa`	Włącz dziedziczenie zmiennej środowiskowej przez kolejne procesy uruchomione w powłoce

Składnia	Informacja
`${nazwa}`	Wstaw wartość zmiennej o określonej nazwie
`${nazwa:-wartość}`	Wstaw wartość zmiennej o określonej nazwie, a jeżeli nie istnieje, wstaw podaną wartość

Kody powrotu

Kody powrotu są zwracane przez każde polecenie wywołane w powłoce.

Kod wyjścia	Wartość logiczna	Informacja
`0`	Prawda	Operacja wykonana pomyślnie
inny	Fałsz	Operacja niewykonana pomyślnie

Składnia	Informacja
`$?`	Zwróć kod statusu ostatnio wykonanej komendy
`&&`	Jeżeli polecenie po lewej stronie zwróci prawdę, wykonaj polecenie po prawej
`\|\|`	Jeżeli polecenie po lewej stronie zwróci fałsz, wykonaj polecenie po prawej

Operatory przekierowania strumieni

Operator wstawiamy po poleceniu, na którym będziemy wykonywać przekierowanie strumienia.

Operator	Informacja
`\|`	Przekieruj wyjście polecenia po lewej na wejście polecenia po prawej od znaku
`>`	Przekieruj wyjście standardowe polecenia do pliku, nadpisując ten plik
`>>`	Przekieruj wyjście standardowe polecenia do pliku, dopisując do tego pliku
`<`	Przekieruj wejście polecenia, aby to było pobierane z pliku

Plikiem może być również deskryptor pliku odnoszący się do strumienia.

W przypadku przypisywania do deskryptora pliku odnoszącego się do strumienia należy taki poprzedzić znakiem &.

Na danym poleceniu można wykonać wiele przekierowań.

Polecenie `test`

Polecenie test służy do sprawdzania danego warunku, zwracając wartość logiczną w kodzie powrotu

Składnia polecenia `test` porównująca pierwszą frazę z drugą

test fraza1 operatorPorównania fraza2

Operator porównania	Warunek
`-eq`	Liczba równa drugiej
`-lt`	Liczba mniejsza od drugiej
`-le`	Liczba mniejsza od drugiej, lub równa drugiej
`-gt`	Liczba większa od drugiej
`-ge`	Liczba większa od drugiej, lub równa drugiej
`=`	Napis równoważny drugiemu

[ jest aliasem polecenia test, które należy zakończyć argumentem ].

Uwaga

Nie należy mylić [ (inaczej test) z [[. Obsługują one inny zestaw operatorów i w pewnych przypadkach mają różne działanie.

Składnia polecenia `test` sprawdzająca frazę

test operatorWarunku fraza

Operator warunku	Warunek
`-z`	Napis jest pusty
`-e`	Ścieżka istnieje
`-d`	Katalog istnieje
`-f`	Plik istnieje
`-L`	Dowiązanie symboliczne istnieje

Instrukcja warunkowa

bash

if komendaSprawdzająca; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
fi

if komendaSprawdzająca; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
fi

bash

if komendaSprawdzająca; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
else
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod różny od 0
  polecenia
fi

if komendaSprawdzająca; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
else
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # komenda sprawdzająca zwróci kod różny od 0
  polecenia
fi

bash

if komendaSprawdzająca1; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # pierwsza komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
elif komendaSprawdzająca2; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # pierwsza komenda sprawdzająca zwróci kod różny od 0
  # druga komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
else
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # wszystkie komendy sprawdzające zwrócą kod różny od 0
  polecenia
fi

if komendaSprawdzająca1; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # pierwsza komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
elif komendaSprawdzająca2; then
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # pierwsza komenda sprawdzająca zwróci kod różny od 0
  # druga komenda sprawdzająca zwróci kod 0
  polecenia
else
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku, jeżeli
  # wszystkie komendy sprawdzające zwrócą kod różny od 0
  polecenia
fi

Polecenie if może zawierać wiele bloków elif i maksymalnie jeden blok else.

Pętle

Pętla, w przeciwieństwie do instrukcji warunkowej, może wykonywać polecenia więcej niż jeden raz.

bash

while komendaSprawdzająca; do
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku po każdej iteracji
  # wywołania komendy sprawdzającej, dopóki ta nie zwróci kodu
  # różnego od 0
  polecenia
done

while komendaSprawdzająca; do
  # wykonane zostaną polecenia z tego bloku po każdej iteracji
  # wywołania komendy sprawdzającej, dopóki ta nie zwróci kodu
  # różnego od 0
  polecenia
done

Pętla for

Pętla for iteruje po każdym elemencie przekazanej listy argumentów

bash

for element in listaArgumentów; do
  polecenia
done

for element in listaArgumentów; do
  polecenia
done

Funkcje

Ta część strony została oznaczona, jakoby była w trakcie konstrukcji. To oznacza, że treść w miejscu tego komunikatu zostanie uzupełniona w najbliższym czasie.

bash


# definicja funkcji
funkcja() {
  # polecenia które zostaną wykonane przy wywołaniu funkcji
  # zmienne "$@", $1, $2, ..., $*, przechowują argumenty (sposób wywołania funkcji)
  polecenia
}

# wywołanie funkcji
funkcja


# definicja funkcji
funkcja() {
  # polecenia które zostaną wykonane przy wywołaniu funkcji
  # zmienne "$@", $1, $2, ..., $*, przechowują argumenty (sposób wywołania funkcji)
  polecenia
}

# wywołanie funkcji
funkcja

Inne powłoki polecenia

Nazwa powłoki	Informacja
`bash`	Standardowa powłoka w środowisku GNU
`zsh`	Alternatywna powłoka dla zaawansowanych użytkowników
`fish`	Przyjazna powłoka z unikatową składnią
`dash`	Wydajna powłoka do wykonywania skryptów zgodnych ze standardem POSIX

Tworzenie i wywoływanie skryptów bash #

Wzorce proste #

Zmienne środowiskowe #

Komendy zarządzające zmiennymi w powłokach sh #

Kody powrotu #

Operatory przekierowania strumieni #

Polecenie test #

Składnia polecenia test porównująca pierwszą frazę z drugą #

Składnia polecenia test sprawdzająca frazę #

Instrukcja warunkowa #

Pętle #

Pętla for #

Funkcje #

Inne powłoki polecenia #

Tworzenie i wywoływanie skryptów `bash`

Wzorce proste

Zmienne środowiskowe

Komendy zarządzające zmiennymi w powłokach `sh`

Kody powrotu

Operatory przekierowania strumieni

Polecenie `test`

Składnia polecenia `test` porównująca pierwszą frazę z drugą

Składnia polecenia `test` sprawdzająca frazę

Instrukcja warunkowa

Pętle

Pętla for

Funkcje

Inne powłoki polecenia